Πώς γίνονται τα σύννεφα;
Τι είναι ο ανεμοστρόβιλος;
Πώς δημιουργείται η ομίχλη;
Έχεις και άλλες τέτοιες απορίες;
Ώρα να μάθεις κι εσύ τα μυστικά της μετεωρολογίας!
Σίγουρα ξέρεις για τον κύκλο του νερού και πώς ταξιδεύει από τη θάλασσα στα σύννεφα και πάλι πίσω στο έδαφος.
Έχεις φτιάξει όμως ποτέ βροχή ή το δικό σου σύννεφο;
Ώρα για μερικά πειράματα που θα προσομοιάζουν τις συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας που έχει η ατμόσφαιρα όταν συμβαίνουν όλα αυτά τα φαινόμενα, αλλά σε γυάλα!
1. Βροχή σε γυάλα
Υλικά:
Γυάλινο βαζάκι
Νερό
Παγάκια
Πιατάκια
Βάλε νερό να βράσει με τη βοήθεια κάποιου ενήλικα. Μόλις είναι έτοιμο, ρίξε το στο βαζάκι και καπάκωσέ το με ένα πιατάκι. Μετά από λίγο, τοποθέτησε τα παγάκια πάνω στο πιατάκι και παρατήρησε το βαζάκι! Θα δεις ότι οι υδρατμοί από το ζεστό νερό υγροποιούνται σαν να είναι βροχή!
Τι συμβαίνει;
Οι κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία βροχής είναι η ύπαρξη ενός πυκνού στρώματος της ατμόσφαιρας με θερμοκρασία πάνω από 0οC, δηλαδή πάνω από την θερμοκρασία τήξης του νερού, κοντά στην επιφάνεια της Γης.
Η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί στην εξάτμιση σταγονιδίων νερού τα οποία με τη βοήθεια του αέρα ανεβαίνουν ψηλά στην ατμόσφαιρα σχηματίζοντας νέφη, τα γνωστά μας σύννεφα. Στη συνέχεια, τα σταγονίδια αυτά ψύχονται και ενώνονται μεταξύ τους δημιουργώντας σταγόνες νερού. Με άλλα λόγια, η συγκέντρωση των υδρατμών πρέπει να είναι αρκετά υψηλή ώστε να υγροποιηθούν και να σχηματιστούν σταγόνες νερού.
Εμείς δημιουργούμε εξάτμιση βράζοντας το νερό και με τα παγάκια πετυχαίνουμε τη ψύξη των υδρατμών και την υγροποίησή τους.
2. Σύννεφο σε γυάλα
Υλικά:
Γυάλινο βαζάκι
Πιατάκι
Σπίρτα
Νερό
Φτιάξε βροχή όπως είπαμε παραπάνω! Κάποιος ενήλικας σε βοηθάει ανάβοντας 2 σπίρτα που τα πετάει γρήγορα στο βαζάκι, ξανακλείνοντας το καπάκι. Παρατήρησε τι συμβαίνει! Μόλις δημιούργησες ένα σύννεφο!
3. Σύννεφο σε μπουκάλι
Υλικά:
Πλαστικό μπουκάλι 1,5 λίτρου
Οινόπνευμα
Τρόμπα χειρός
Φελλός
Ρίξε λίγο οινόπνευμα στο μπουκάλι και γύρνα το γύρω-γύρω. Αυτή η διαδικασία βοηθάει να εξατμιστούν όλοι οι υδρατμοί στο μπουκάλι. Κόψε με ένα κοπίδι(με τη βοήθεια ενός μεγάλου) τον φελλό ώστε να γίνει μισός σε μήκος. Σύνδεσε το ακροφύσιο της τρόμπας με τον φελλό.
Βάλε τον φελλό στο στόμιο του μπουκαλιού και κράτα τον πολύ καλά ενώ ένας βοηθός σου αρχίζει να τρομπάρει εωσότου αρχίσει να βρίσκει αρκετή αντίσταση. Τότε βγάλε το φελλό και δες το σύννεφο να δημιουργείται μπροστά στα μάτια σου! Σε περίπτωση που έχεις ακροφύσιο για τρόμπα που χωράει ακριβώς στο στόμιο του μπουκαλιού, τότε συνεχίζεις την υπόλοιπη διαδικασία αγνοώντας το βήμα σχετικά με τον φελλό.
Τι συμβαίνει;
Τα σύννεφα είναι στην ουσία υδρατμοί, σταγονίδια ή παγοκρύσταλλοι. Φτιάχνονται από την συμπύκνωση των υδρατμών που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα. Κάτι σαν τους υδρατμούς που βγαίνουν από την κατσαρόλα όταν βράζει το νερό.
Πώς φτιάχνονται ακριβώς;
Για να δημιουργηθούν σύννεφα πρέπει να εξατμιστεί νερό από μεγάλη επιφάνεια, όπως οι θάλασσες. Έπειτα, αυτό το νερό που εξατμίζεται, ψύχεται καθώς ανεβαίνει προς τα πάνω και έτσι δημιουργούνται τα σύννεφα.
Συνήθως, η ψύξη του αέρα είναι αποτέλεσμα της ανοδικής πορείας του σε επίπεδα χαμηλότερης πίεσης και θερμοκρασίας. Μέσα από το πείραμα, προσομοιάζεις τις διαφορετικές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας με τα σπίρτα ή πιέζοντας το μπουκάλι.
Έχεις παρατηρήσει ότι τα σύννεφα έχουν διαφορετικά σχήματα και μοιάζουν πιο αραιά ή πιο πυκνά αναλόγως με τη μέρα; Ανάλογα με το σχήμα έχουν και διαφορετικό όνομα!
Ήξερες ότι, εκτός από τη Γη, υπάρχουν σύννεφα και σε άλλους πλανήτες ή δορυφόρους; Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, δεν αποτελούνται από υδρατμούς αλλά από αμμωνία ή μεθάνιο…
4. Ανεμοστρόβιλος σε γυάλα
Υλικά:
Γυάλινο βαζάκι
Σαπούνι πιάτων
Νερό
Γέμισε το βαζάκι σου με νερό και ρίξε 2-3 σταγόνες σαπούνι πιάτων. Κλείσε το βαζάκι με καπάκι και κούνησε το, γρήγορα και κυκλικά 4-5 φορές. Με το που θα σταματήσεις, παρατήρησε τι συμβαίνει μέσα στο βαζάκι! Με τι μοιάζει; Μόλις έφτιαξες ανεμοστρόβιλο σε γυάλα!
Τι συμβαίνει;
Ο ανεµοστρόβιλος είναι ένα από τα εντονότερα µετεωρολογικά φαινόµενα στη Γη. Σχηµατίζεται πάνω από τη στεριά και είναι στην ουσία µια κατακόρυφη στήλη ατµοσφαιρικού αέρα που παρουσιάζει έντονη περιστροφή και επεκτείνεται από τη βάση των νεφών µιας καταιγίδας προς το έδαφος, εµφανίζοντας χαρακτηριστική χοάνη. Όταν η χοάνη δεν ακουµπά το έδαφος έχουμε σίφουνα, ενώ όταν πραγµατοποιεί επαφή µε το έδαφος ονοµάζεται ανεµοστρόβιλος. Οι ανεμοστρόβιλοι εκδηλώνονται κοντά σε ισχυρές καταιγίδες καθώς και σε περιοχές όπου συναντιούνται και συγκρούονται ιδιαίτερα ψυχρές µε ιδιαίτερα θερµές και υγρές αέριες µάζες.
Εμείς δημιουργούμε τις διαφορετικές αέριες μάζες με τα 2 διαφορετικά υλικά (νερό και σαπούνι) και το έντονο ανοδικό ρεύμα με την κίνηση την οποία ακολουθεί το βαζάκι.
Τι λες μετά από όλα αυτά; Θα γίνεις ο μετεωρολόγος της γειτονιάς σου;
Τι πετυχαίνω με αυτή τη δραστηριότητα:
Δημιουργία δικού μου έργου, παρατηρητικότητα, ακολουθία οδηγιών- προτύπου, ανάπτυξη λογικής σκέψης, κριτική σκέψη, εμπέδωση φυσικών εννοιών, επαγωγικός συλλογισμός, παραγωγικός συλλογισμός, δεξιότητα καταγραφής και έρευνας
Άλλα άρθρα που μπορεί να σε ενδιαφέρουν: